Profilaktyka uzależnień prowadzona przez pracowników Ośrodka adresowana jest do dzieci i młodzieży szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych oraz ich rodziców. Profilaktyka w szkołach to proces wspomagania ucznia w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi prawidłowemu rozwojowi oraz ograniczenie i likwidowanie czynników, które zaburzają prawidłowy rozwój i dezorganizują życie. Działania te przeciwdziałają całej gamie różnorodnych, zdrowotnych i społecznych zagrożeń związanych z używaniem środków psychoaktywnych lub z niewłaściwym używaniem internetu, telefonu komórkowego i innych. Dostrzegając te zagrożenia, Ośrodek we współpracy ze szkołami chciałby włączyć się do realizacji szkolnego programu profilaktyki. Poprzez konsultacje z pedagogami i nauczycielami, pracownik Ośrodka sporządzi odpowiedni program profilaktyczny dostosowany do wieku uczniów.
Profilaktyka uzależnień podczas zajęć lekcyjnych
Pracownicy Ośrodka przygotowując scenariusze zajęć czerpią z bogactwa opracowanych już programów profilaktycznych, jak również korzystają z własnej inwencji, która daje większą efektywność i oryginalność prowadzonych zajęć.
Profilaktyka uzależnień podczas zajęć lekcyjnych posiada następujące elementy:
- Podejście polegające na upowszechnieniu informacji.
Opiera się ona na założeniu, że ludzie używają środków odurzających, ponieważ nie posiadają dostatecznej informacji na temat ich szkodliwości.
- Podejście opierające się na przesłance, że „to mogło zdarzyć się mnie” .
Założenie polega na tym, że jeżeli młody człowiek jest świadom zagrożenia jakie niosą ze sobą środki psychoaktywne, to sądzi, że jemu nic złego się nie przytrafi. Należy przekonać młodych ludzi, że coś takiego może im naprawdę się przydarzyć.
- Uczenie jak radzić sobie z emocjami.
Koncepcja ta opiera się na przekonaniu, że sięganie po środki odurzające jest reakcją ludzi na ich problemy emocjonalne. Koncentruje się ona na zwiększeniu odporności na stres oraz wykrywanie grup zagrożonych w celu zaoferowania im odpowiednio wcześnie niezbędnej pomocy.
- Doskonalenie umiejętności społecznych.
Wyrabianie w młodym człowieku stanowczości, zdolności komunikowania się, umiejętności akceptowania samego siebie i działania we własnym, najlepiej pojętym interesie oraz zachęcaniu do przeciwstawiania się presji społecznej.
- Wczesne wykrywanie zachowań aspołecznych.
Podczas oddziaływania profilaktycznego wyłaniają się osoby, które poprzez agresję, buntowniczość, niecierpliwość, nieśmiałość i temu podobne zachowania demaskują deficyty życia społecznego, które mogą prowadzić do min. uzależnień. Na tym etapie potrzebna jest wczesna interwencja.
Profilaktyka uzależnień skierowana do rodziców
Pracownicy Ośrodka wyznaczają sobie następujące cele do realizacji w profilaktyce rodziców, tj. rodzice powinni:
- być świadomi faktu istnienia środków psychoaktywnych, znać ich nazwy i wiedzieć jak one działają
- orientować się gdzie można zdobyć środki psychoaktywne i w jakich sytuacjach są one najczęściej używane
- sami świecić dobrym przykładem
- umieć słuchać uważnie tego co mają do powiedzenia ich dzieci
- prowadzić wraz z dziećmi ocenę tego co oferują media (telewizja, radio, internet), ponieważ one są źródłem informacji na temat używania środków psychoaktywnych
- umieć rozpoznawać u swoich dzieci wstępne oznaki używania środków psychoaktywnych oraz jak postępować w takich sytuacjach
- pomagać dzieciom w kształtowaniu pozytywnego wizerunku własnej osoby. Negatywne postrzeganie siebie sprzyja używaniu środków psychoaktywnych, natomiast pozytywny stosunek do własnej osoby uodparnia na presję społeczną
- zachęcać swoje dzieci do uczestnictwa w działalności prozdrowotnej i twórczej, które są alternatywą do używania środków psychoaktywnych